Ludzkie spięcie

potrzebna głowa

Wyobraźmy sobie dwóch różnych ludzi. Obaj ci ludzie są mało mobilni. Ich działania dają efekty nieadekwatne do potrzeb. Efekty te mogą być groźne dla nich samych.

Pierwszy ma wciąż napięte mięśnie. Jest jak twardy kamień. Nie jest w stanie działać, bo dla wykonania ruchu musi nastąpić wyluzowanie określonej partii mięśni. Kiedy już do tego dochodzi, zluzowanie jest nagłe, jak po szarpnięciu spustu, w wyniku czego następuje ruch nieprecyzyjny, gwałtowny, mający charakter wybuchu.

Drugi jest wiotki. Jego mięśnie są w stanie permanentnego rozluźnienia. Ciało jest bezwładne, galaretowate. Również nie jest w stanie wykonać żadnego działania — do tego potrzebne jest napięcie tej partii mięśni, które ukierunkują ruch. Zdarzenia wynikające z chwilowego pobudzenia mięśni są… „anemiczne”, w swoim efekcie jakby bezcelowe, nieskuteczne.

Opis sfery fizjologii odnoszący się do tonusu oraz jego zmian — daje się zastosować także w przypadku psychiki.


potrzebna głowa

Obserwowałem wiele razy ludzi opuszczających miejsce, które było im znajome jak własna kieszeń. Udawali się do miejsca im obcego, pełnego obcych ludzi. Te obce miejsca były inne. Ludzie też byli inni. Nawet inaczej mówili. Ludzie, którzy stali się wędrowcami, mają problem ze zrozumieniem obcego świata. Tak pojawia się spięcie. To sytuacja stresowa.

Naszość — tak myślą — jest normalnością. Oczywiste więc, że inność jest nienormalna. Jeżeli mamy do czynienia z ludźmi nieporadnymi psychicznie i intelektualnie, możemy podejrzewać w nich wielu wewnętrznych naprężeń. To wynik lęku przed własną nieporadnością wobec obcości, inności, niezrozumiałości.

Zjawisko to jednocześnie często towarzyszy drugiemu — potrzebie posiadania wpływu na rzeczywistość. Człowiek chciałby się czuć „Panem i Władcą”.

Władysław Witwicki opublikował w 1907 roku teorię kratyzmu *) — Wikipedia. W niej przedstawił stany emocjonalne dotyczące 6 sytuacji — są to uczucia wobec ludzi:

  • życzliwych silniejszych (uczucia czci i wdzięczności)
  • życzliwych równych (przyjaźń)
  • życzliwych słabszych (uczucia opiekuńcze)
  • nieprzyjaciół silniejszych (nienawiść, zawiść)
  • nieprzyjaciół równych
  • nieprzyjaciół słabszych (lekceważenie, wstręt, pogarda)

Trzy ostatnie sytuacje są sytuacjami awersyjnymi. Wiążą się z dyskomfortem psychicznym, opresją. Czujemy potrzebę reagowania na nie.

Zobacz…

*) gr. kratós = siła, moc; władza, siła polityczna